سدهای در حال بهره‌برداری
تویل در ابتدای این گفت‌وگو با اشاره به سدهای موجود استان گفت: سد شهید رئیسعلی دلواری به‌عنوان بزرگ‌ترین سد استان، هم‌اکنون در حال بهره‌برداری است. سد تنگ ارم در دشتستان، سد قیزقلعه در دشتی (سد تغذیه‌ای)، سد خاییز در تنگستان، سد باغان در جم، سد ارغون در دشتستان و سد اخند در عسلویه نیز از جمله سدهای فعال استان به شمار می‌روند که به مرحله بهره برداری یا آبگیری رسیده اند.
سد رئیسعلی دلواری عمده آب خود را به کشاورزی و بخشی را به شرب اختصاص داده و سد اخند نیز علاوه بر تأمین آب شرب، بخش کوچکی از منابع خود را به کشاورزی اختصاص می‌دهد. سدهای دیگر مثل تنگ ارم و ارغون نیز با هدف اصلی تامین آب شرب مناطق پیرامونی خود ساخته شده اند.
طرح‌های در دست اجرا
معاون طرح و توسعه با اشاره به سد خاییز که طی دو سال گذشته آبگیری شده است، افزود: این سد با آبیاری چندمرحله‌ای نخلستان‌های اهرم، نقش مهمی در جلب رضایت مردم داشته است. هم‌اکنون سد باهوش در تنگستان و سد دالکی در دشتستان در حال اجرا هستند. سد دشت پلنگ در دشتی نیز برای تأمین آب شرب، صنعت و کشاورزی احداث می‌شود که بخش عمده ذخیره آن به آب شرب اختصاص خواهد یافت.
حفظ فعالیت پروژه‌ها با وجود چالش های اعتباری
تویل تأکید کرد: با وجود محدودیت‌های مالی، هیچ‌یک از پروژه‌ها متوقف نشدند. حتی در دوره جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، فعالیت‌ها ادامه داشت و استاندار نیز از چند پروژه بازدید کرد.
وی از طرح‌های در دست مطالعه نیز خبر داد: سد دره‌گپ و رجدون و سد رستم در چهارروستایی شهرستان گناوه، سد کلاکل در شهرستان جم و سد عنبری در شهرستان دشتستان جزو پروژه‌هایی هستند که مطالعات آنها پایان یافته یا رو به اتمام است و در صورت تأمین اعتبار، وارد مرحله اجرا خواهند شد.
سد دالکی؛ رکورددار خاورمیانه
به گفته معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه ای بوشهر، این استان در صنعت سدسازی در کشور پیشرو است. یکی از مهم ترین این پروژه ها، سد دالکی است که به‌عنوان مرتفع‌ترین سد هسته آسفالتی خاورمیانه در حال اجراست. این نخستین‌بار در کشور است که سدی با هسته آسفالتی با این ارتفاع ساخته می‌شود. همچنین سد دشت پلنگ، بزرگ‌ترین سد CSG کشور، و سدهای باهوش و باغان از نوع RCC نشان‌دهنده بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در این بخش هستند.
مهار روانآبهای ارزشمند در انتهای حوضه آبریز
تویل حجم روانآبهای استان را بیش از دو میلیارد مترمکعب اعلام و تأکید کرد: بخش زیادی از این منابع بدون بهره‌برداری وارد دریا می‌شود. با توجه به تغییرات اقلیمی و سیلابی بودن عمده آوردها، مهار و ذخیره این آب‌ها در مخازن سدها برای استفاده در شرب، کشاورزی و صنعت ضروری است.
نقش سدهای کوچک و تغذیه مصنوعی
او درباره اهمیت سدهای کوچک گفت: سد دهرود در دشتستان، با وجود قرارگیری در مقیاس سدهای متوسط و کوچک، به دلیل وابستگی معیشت مردم به کشاورزی و افت منابع زیرزمینی، اهمیت زیادی دارد.
تویل افزود: سد آب‌پا نیز به‌عنوان سد تاخیری، بیش از یک میلیون مترمکعب آب را کنترل کرده و با ورود تدریجی به رودخانه، هم به کشاورزی کمک می‌کند و هم باعث تقویت سفره‌های زیرزمینی می‌شود.
وی از یک طرح مطالعاتی مهم نیز سخن گفت: در حاشیه تغذیه مصنوعی دره آردو برازجان، چاه‌های تزریقی ایجاد خواهد شد تا آب زلال‌شده حاصل از رسوب‌گذاری سیلاب، وارد سفره‌های زیرزمینی شود. این کار می‌تواند سالانه سه میلیون مترمکعب آب باکیفیت به منابع اضافه کند.
اجرای پروژه‌های زمان‌بر در کمتر از موعد
تویل به پروژه بند تنظیمی حله اشاره کرد و گفت: این سازه سال گذشته به بهره‌برداری رسید و آب رودخانه حله را با نسبت ۶۰ به ۴۰ بین شاخه‌های شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند. اجرای این پروژه کمتر از زمان برنامه‌ریزی‌شده و به صورت ۲۴ ساعته انجام شد. شاخه جنوبی نیز به‌زودی لایروبی خواهد شد تا نیاز کشاورزان و تالاب حله تأمین شود.
به گفته معاون طرح و توسعه، در حال حاضر بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان در بخش سدسازی استان بوشهر هزینه یا سرمایه‌گذاری شده است. وی افزود: بر اساس آمار بلندمدت، با ساخت سدهای مخزنی و تغذیه‌ای می‌توان بیش از ۷۰ درصد روانآبهای استان را مهار کرد.
ذخیره فعلی سدهای استان
تویل در پایان درباره وضعیت فعلی ذخایر آبی گفت: بارندگی کم باعث کاهش ذخیره سدها نسبت به سال گذشته شده است. سد خاییز ذخیره چندانی ندارد، اما سد تنگ ارم شرایطی نسبتاً مناسب دارد و نیمی از مخزن آن آب دارد.
میزان ذخیره کنونی آب سدهای استان بوشهر شامل ۱۵۹ میلیون مترمکعب در سد رئیسعلی دلواری (که بخشی از آن به عنوان حجم پایداری قابل بهره‌برداری نیست)، ۲.۳ میلیون مترمکعب در سد تنگ ارم، ۴۰۰ هزار مترمکعب در سد خاییز و ۱.۷ میلیون مترمکعب در سد باغان است.
