به گزارش روابط عمومی شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر به نقل از ایسنا، یکی از مشکلاتی که استان بوشهر در حوزه تامین آب در دهه های اخیر با آن مواجه بوده، عدم وجود ظرفیت ذخیره سازی رواناب ها در سطح استان است. سیلابهای ورودی به استان بوشهر و همچنین روانابهای تولیدی در حوضههای آبریز داخلی استان همواره بدون هیچ استفاده مفیدی به دریا تخلیه میشده است.
این سیلابها، به دلیل اختلاف ارتفاع استان بوشهر با استانهای بالادست که در رشته کوههای زاگرس واقع شدهاند، از قدرت تخریب بالایی نیز برخوردار بوده و در مواردی نیز منجر به بروز سیلابهای مخربی میشده اند.
سدهایی که سیلاب را آرام کردند
مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر در مصاحبهای اظهار کرد: در یک دهه گذشته با برنامه ریزی و همت کارشناسان حوزه آب استان بوشهر، برنامه جامعی جهت کنترل رواناب ها به منظور ذخیره سازی و کاهش خسارات سیلاب توسط این شرکت صورت گرفته است.
علی محمدی بیان کرد: ضرورت ساخت سد های مخزنی و طرح های کنترل سیلاب در استان ساحلی بوشهر از چند بعد قابل بررسی است و یکی از مهمترین آن، کاهش خسارات سیلاب می باشد.
وی افزود: سیلاب آذرماه سال 1399 نمونه عینی کارایی سدهای استان بوشهر میباشد که در آن واقعه سیلابی، سد رییسعلی دلواری موفق به مهار صد درصد روانابهای بالادست حوزه شاپور شد و فرازبند و تونل های انحراف سد در حال ساختِ دالکی نیز، موجب کاهش دبی پیک سیلاب از 1900 به 1100 مترمکعب بر ثانیه شد و از بروز وقایع ناگواری جلوگیری نمود.
مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر افزود: از سوی دیگر، کنترل روانابها در فصل بارندگی و ذخیره سازی آن در مخازن سدها و رها سازی آن در فصول گرم سال، منجر به پایداری آبیاری و توسعه کشاورزی در استان بوشهر می گردد.
محمدی یادآور شد: اتکاء به منابع آب داخلی استان، بهره وری اقتصادی بیشتر نسبت به شیرین سازی آب دریا و کمک به شرایط منابع آب زیرزمینی نیز از دیگر مزیتهای طرحهای سدسازی در استان بوشهر محسوب میشود.
ساخت یک سد با فرصت های فراوان
قسمت عمده مساحت استان بوشهر در دو حوضه آبریز حله و مند واقع شده است. حوضه آبریز مند، مرکز تا جنوب استان را تحت پوشش دارد و مساحتی قریب به 8 هزار و 100 هکتار از استان بوشهر را در بر میگیرد.
علاوه بر رودخانه مند که پرآب ترین رودخانه این منطقه محسوب میشود، رودخانههای دیگری نیز در حوضههای آبریز داخلی استان بوشهر جاری است که در طول سال و به ویژه در ایام سیلاب، حجم آب قابل توجهی را به همراه دارد.
کنترل این سیلابها میتواند تاثیر به سزایی در تامین آب شرب، کشاورزی و صنعت به ویژه در حوزه پارس جنوبی و پارس شمالی داشته باشد.
کارشناس طرحهای توسعه منابع آب شرکت سهامی آب منطقهای بوشهر در این خصوص اظهار کرد: رودخانه دشت پلنگ از شاخههای اصلی رودخانه مند است و در حوضه آبریز مند در استان بوشهر واقع شده است. مطالعات پتانسیل های این حوضه در سال 1365 به منظور شناسایی وضعیت حوضه دشت پلنگ و امکانات منابع آبی، شناخت محلهای تغذیه و تخلیه و برآورد کلی بیلان آبی حوضه انجام شد و همچنین مطالعات ساخت سد دشت پلنگ در 80 آغاز گردید و در سال 1389 به اتمام رسید.
رضا ارمی افزود: سد مخزنی دشت پلنگ در شهرستان دشتی و در منطقه کشاورزی دشت پلنگ واقع گردیده است. طبق برنامه ریزی منابع آب سد، اصلی ترین اهداف طرح، تامین بخشی از آب شرب شهرستان دشتی و شهرستان های جنوبی استان و آب مورد نیاز صنعت می باشد.
وی با اشاره به فرصتهای قابل دسترسی از طریق احداث سد دشت پلنگ گفت: با احداث این سد، ضمن جلوگیری از وقوع سیلاب های ویرانگر، از تخلیه سالانه بالغ بر 70 میلیون مترمکعب آب به خلیج فارس جلوگیری شده و این حجم از آب به صورت برنامه ریزی شده در اختیار بخش های مختلف قرار خواهد گرفت.
نماینده مجری سد دشت پلنگ اظهار کرد: عملیات اجرایی این سد از سال 1397 آغاز گردیده و با تکمیل زیرساخت ها و فعال شدن فاینانس این پروژه در ماه جاری، عملیات اجرایی سیستم انحراف آب سد با تمرکز و سرعت بسیار بالایی از سر گرفته شده است.
بزرگترین منبع تامین آب شرب درون استان بوشهر
اگرچه وضعیت آب شرب استان بوشهر در سالهای اخیر بهبود نسبی پیدا کرده، اما تا رسیدن به نقطه ایدهآل همچنان فاصله دارد. در حال حاضر عمده آب شرب استان بوشهر از سد کوثر (شهرستان کهگیلویه و بویراحمد) و منابع زیرزمینی کازرون (استان فارس) تامین میشود.
یکی از برنامههای اعلام شده مدیران حوزه آب استان بوشهر برای پایداری آب شرب، اتکا به منابع آب داخل استان است. ساخت آبشیرینکن ها و سدهای متعدد به منظور تامین آب شرب اقداماتی از این دست می باشد.
مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر با اشاره به طرح های تامین آب شرب استان بوشهر گفت: اخذ تخصیص و مجوزات لازم جهت ساخت 16 آبشیرینکن و جانمایی آنها در استان بوشهر، یکی از دستاوردهای این حوزه میباشد.
علی محمدی اظهار کرد: هدفگذاری در این بخش، تامین 45 درصد از آب شرب استان بوشهر از طریق طرحهای شیرین سازی آب دریا است و هم اکنون پروژه های مذکور در مراحل مختلف بهره برداری یا ساخت هستند.
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، تامین آب شرب از طریق ساخت سدهای مختلف در استان بوشهر از جمله راهکارهای اجرایی و عملیاتی این حوزه محسوب میشود.
مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر بیان کرد: سد تنگ ارم و سد ارغون، دو طرح افتتاح شده به منظور تامین آب شرب مناطق پیرامونی خود هستند و سد باغان و سد اخند نیز در زمستان سال جاری قابلیت آبگیری را خواهند داشت.
علی محمدی گفت: سد دشت پلنگ نیز به عنوان یکی از پروژه های عظیم سدسازی استان بوشهر، بزرگترین منبع تامین آب شرب درون استانی خواهد بود و نقش مهمی در کاهش اتکا به منابع خارج از استان ایفا خواهد کرد.
وی افزود: بر اساس برنامه ریزی منابع آب سد، اصلی ترین هدف این طرح، تامین آب شرب مورد نیاز مناطق دارای انشعاب از خط محرم در جنوب استان و تامین آب مورد نیاز صنعت (عمدتاً مناطق پارس جنوبی و شمالی) می باشد.
سدی بزرگ با اهدافی بزرگ
نماینده مجری طرح سد دشت پلنگ، این سد را از نوع خاکی و بتنی FSHD معرفی کرد و افزود: ارتفاع سد دشت پلنگ 56 متر، طول تاج آن 1030 متر و حجم مخزن آن نیز 150 میلیون مترمکعب است.
رضا ارمی افزود: آب تنظیمی این سد 46.7 میلیون متر مکعب در سال می باشد که از این حجم میزان 17.8 میلیون مترمکعب به منظور تأمین آب شرب برنامه ریزی شده است.
وی یادآور شد: هم اکنون پیشرفت فیزیکی این پروژه 11.5 درصد برآورد میشود و با تامین مالی بههنگام، در طول مدت 4 سال به بهره برداری خواهد رسید.