شرایط ۲۶ دشت استان بوشهر نامطلوب است

به گزارش روابط عمومی شرکت سهامی آب منطقه ای بوشهر  به نقل از تسنیم، واقعیت اقلیمی استان بوشهر، وقوع کم تعداد ترسالی‌ها در توالی با خشکسالی‌های پر تعداد است. به استناد آمار 40 سال اخیر تنها 27 درصد سال‌‌های آبی، استان بوشهر بارش باران بالای 300 میلیمتر تجربه کرده و سهم بیشتر 73 درصدی مربوط به سال‌های نسبتاً خشک و خشکسالی پی در پی بوده است.

 به گواه محققین علوم آب و هواشناسی پیش بینی بارش سال‌های اخیر به سبب تغییرات اقلیمی با ضریب خطا همراه بوده و تنها تجربه زیستن در اقلیم‌های خشک و کم آب می‌تواند ما را در پذیرفتن واقعیت‌های کم بارشی سال‌های اخیر و آینده یاری کند.

هر سال پر بارش باران، ذخیره چند سال خشکسالی است که باید با برنامه‌ریزی و مدیریت بلند مدت از آسیب‌های آن کاست.

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر با اشاره به اینکه این استان در لیست استان‌های کم بارش ایران قرار دارد اظهار داشت: استان بوشهر با متوسط بارش 256 میلیمتر به عنوان یکی از استان‌های با تنش آبی بالا محسوب می‌شود و این اقلیم در ادوار مختلف تاریخی رفتار ثابتی داشته و هر گونه تنش آب و هوایی نه تنها قابل پیش بینی بوده بلکه امکان مدیریت آن نیز با آینده نگری و جامع‌نگری در بخش‌های مرتبط وجود دارد.

امید آزادی‌جو، عدم توجه کافی به واقعیت پرتکرار کم بارشی و خشکسالی در استان را سبب ایجاد بحران‌های پیچیده آبی و بروز برخی مشکلات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی در این زمینه دانست و بیان کرد: در سال‌های اخیر متوسط دمای هوا و میزان تبخیر آب در استان بوشهر افزایشی شده و به تبع آن میزان بارش باران کاهش یافته است.

کاهش بارش باران بر افت سطح آب سفره‌های زیر زمینی استان بوشهر افزوده است

وی، میزان بارش باران در نیمه نخست سال آبی جاری را 195 میلیمتر دانست و تاکید کرد: این میزان باران نسبت به میانگین بارش سال قبل و بلند مدت به ترتیب 38 درصد و 11 درصد کاهش نشان می‌دهد.

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر با بیان اینکه توزیع غیر یکنواخت زمانی و مکانی بارش، نوع و سطح تنش آبی در نیمه شمالی و جنوبی را تا حدودی متفاوت کرده است گفت: بر اساس آمارها متوسط بارش باران در سطح نیمه شمالی استان بوشهر 247 میلیمتر ثبت شده که بیش از 2 برابر متوسط باران در مناطق جنوبی استان بوشهر به میزان 118 میلیمتر بوده است.

آزادی‌جو، اثر بارش باران در مناطق یاد شده را متفاوت دانست و بیان کرد: مناطق جنوبی استان بوشهر به سبب تکیه داشتن به برداشت از ذخایر آب زیرزمینی، معضلات بیشتری را تجربه خواهد نمود.

به زبان گویای آمار در 40 سال آبی گذشته، استان بوشهر در 29 سال آبی، کمتر از متوسط باران و حتی زیر 100 میلیمتر تجربه کرده و این درحالی است که تنها در 11 سال، بارش باران بیش از 300 میلیمتر در استان بوشهر تحقق یافته است.

ویژگی‌های زمین‌شناسی استان بوشهر به‌گونه‌ای است که عمده تغذیه آبخوان‌ها و دشت‌ها از طریق نفوذ مستقیم بارش باران صورت می‌گیرد.

به گفته مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر کاهش بارش باران بر سطح و پهنه استان، مستقیم بر افت سطح ایستابی و کاهش حجم ذخایر آب اثر می گذارد.

آزادی‌جو، میزان آبدهی اکثر رودخانه‌های مهم استان بوشهر را متاثر از بارش باران در حوضه‌های بالادستی از جمله استان فارس دانست و تصریح کرد: آورد رودخانه ها، کمتر سبب تغذیه سفره های زیرزمینی استان شده و تنها در مناطق دارای سد ،امکان تغذیه، دسترسی و استفاده از آن وجود دارد.

آورد رودخانه‌‌های استان بوشهر 45 درصد کاهش یافت

وی، با تشریح وضعیت آبدهی رودخانه‌های استان بوشهر خاطر نشان کرد: آورد رودخانه‌‌های استان بوشهر در نیمه نخست سال آبی استان بوشهر 740 میلیون متر مکعب بود که نسبت به سال قبل 10 درصد و بلند مدت 45 درصد کاهش داشته است.

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر افزود: شرایط جریان های رودخانه‌ای با وضعیت بارش، در بخش های شمالی و جنوبی استان کاملاً منطبق بوده و آورد رودخانه‌های مند، دشت‌پلنگ و باغان نسبت به سال آبی قبل، بین 30 تا 80 درصد کاهش نشان می‌دهد و تمامی رویدادهای کم آبی نیمه نخست سال آبی موید تنش بر ذخایر آبی در نیمه دوم سال خواهد بود.

وضعیت نوسانات و ذخایر آب زیر زمینی متاثر از بارش باران و به سهم کمتر کاهش آورد رودخانه‌ها است که در نیمه سال آبی جاری، ما حتی شاهد افت زیاد سطح ایستابی در سطح استان و به ویژه دشت‌های ممنوعه و بحرانی از جمله چاهگاه، لاور، دشت‌پلنگ، باغان، دیر، کنگان و دیگر دشت‌ها به میزان چند 10 سانتیمتر بوده‌ایم.

26 دشت استان بوشهر در شرایط بحرانی و ممنوعه قرار دارد

وی با اشاره به وجود 16 محدوده مطالعاتی در استان بوشهر تصریح کرد: هر محدوده مطالعاتی شامل چندین دشت می باشد که در استان بوشهر 26 دشت در شرایط بحرانی، ممنوعه و غیر قابل بهره‌برداری است.

آزادی‌جو، با اشاره به روند تغییرات آب سفره‌های زیر زمینی استان بوشهر تصریح کرد: این روند تغییرات حاصل از بارش باران در مقایسه با نیمه نخست سال آبی گذشته است و کسری مخزن در سال آبی جاری به شدت به سمت منفی سوق یافته است.

وی، صیانت از ذخیره‌های آبی استان بوشهر را مورد تاکید قرار داد و بیان کرد: در این راستا تصمیمات مسئولان و رفتار بهره برداران بسیار مهم و تاثیرگذار است تا به ذخیره باقیمانده و کیفیت سفره‌های آبی استان بوشهر کمک کند.

 زوایای پنهان بحران آب در محدوده سال و یا دهه ممکن است برای عموم قابل لمس و درک نباشد، اما آنچه روشن است می‌توان با هوشمندی، آینده‌نگری و البته تفکر سیستمی و جامع بلند مدت؛ برنامه‌ریزی مدیریت تقاضا در بخش آب و کشاورزی را در سطح محلی و کشوری برای حفظ محیط زیست و تحقق توسعه پایدار، جامعه پایدار و امنیت پایدار به انجام رساند. 

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای استان بوشهر تاکید کرد: توسعه ظرفیت مشاغل غیر کشاورزی و کاهش بار اشتغال در حوزه کشاورزی، استفاده از تکنولوژی‌های روز در زمینه مصرف آب، افزایش بهره‌وری آب، کاهش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی متناسب با ظرفیت آبی دشت و همچنین کنترل تخلفات بهره برداری آب کمک موثری بر حفظ منابع آب استان خواهد بود.

شرایط منابع آب زیرزمینی، اهمیت حفاظت از آن را دوچندان کرده و به همین منظور نظارت بر بهره‌برداری از چاه‌های مجاز، جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز، پیشگیری از ورود آلایندگی به منابع آب زیرزمینی و نظارت بر لایروبی و کف‌شکنی‌ قانونی چاه‌ها به صورت تمام وقت در برنامه‌های کارشناسان آب منطقه‌ای قرار داده است.